یک روانشناس با تاکید بر اینکه افسردگی سالمندان، بیماری درمانپذیری است، گفت: از تمام شیوههای درمان، شامل درمانهای شیمیایی، درمانهای فیزیکی و درمانهای روانشناختی میتوان در سالمندان استفاده کرد.
دکتر الهام فروزنده در گفتوگو با خبرنگار سرویس سلامت خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) - منطقه علوم پزشکی تهران، با بیان اینکه از دست دادن شغل و بازنشستگی، مشکلات اقتصادی و ضعف مالی، قطع شدن ارتباطات اجتماعی به هر دلیل مانند نقل مکان، تنهایی، بیکار ماندن و همچنین ضعف و ناتوانی طبیعی یا ناتوانیهای ناشی از بیماریهای جسمی، سبب محدود شدن فعالیت فردی و اجتماعی میشوند. مصرف طولانی برخی از داروها نیز ممکن است علت افسردگی باشند.
وی یادآور شد: علائم شایع افسردگی در سالمندان میتواند شامل بیحوصلگی و شاد نبودن، احساس ضعف و بیقوتی (کاهش انرژی)، حواس پرتی و فراموشکاری (کاهش دقت و تمرکز فکر)، اختلال خواب (بدخوابی یا بیخوابی صبحگاهی)، بیاشتهایی و کاهش وزن و شکایات بدنی باشد.
فروزنده با تاکید بر اینکه آمادگی ابتلا به افسردگی عمده در سنین بالا بیشتر است، گفت: در این حال، به جز خلق افسرده، علائمی همچون احساس بیهودگی و بیارزشی، نقصان حس اعتماد به نفس، احساس ناامنی و... شیوع بیشتری دارند.
این روانشناس یادآور شد: بروز افسردگی در سالمندان ممکن است پیشدرآمد شروع یک بیماری جسمی باشد. احتمال اینکه افسردگی به مثابه علامت هشداردهنده برای بروز یک بیماری جسمی عمل کند وقتی قوت میگیرد که فرد سالمند برای نخستین بار است که دچار افسردگی (یا اختلال خلق) میشود.
فروزنده گفت: برخی افسردگیها ممکن است پیش درآمد شروع بیماریهایی مانند بیماری آلزایمر یا انواع سرطانها (نظیر سرطان پروستات) یا هشداری برای پیدایش بیماریهای عروقی مغز، نارسایی قلب و نارسایی کلیه باشند.
وی تصریح کرد: افسردگی سالمندان، بیماری درمانپذیری است و جهت آن میتوان از تمامی شیوههای درمان شامل درمانهای شیمیایی، فیزیکی و درمانهای روانشناختی استفاده کرد.
فروزنده افزود: افراد مسن نسبت به داروهای ضدافسردگی و ضداضطراب حساس هستند و تحمل مصرف مقادیر بالا را ندارند. البته نیازی هم نیست که دارو با مقادیر بالا تجویز شود،چرا که درمان آنها نسبت به مقادیر پایین دارو نیز انجام میشود.
این دکترای روانشناسی خاطرنشان کرد: عوارض جانبی داروها در فرد سالمند با مقادیر کمتر هم ممکن است به وجود بیاید. خواب آلودگی و افت فشارخون هنگام ایستادن و شکایت از سرگیجه و سیاهی رفتن جلوی چشم از عوارض نسبتا شایع هستند.
وی تصریح کرد: عوارض جانبی داروهای ضدافسردگی نباید مانع مصرف دارو و استفاده از مزایای درمانی آنها شود. بیشتر عوارض، در روزهای نخست یا در یکی دو هفته اول درمان ایجاد میشوند و بعد به مرور یا تخفیف یافته یا از بین میروند. علاوه بر آن با شروع دارو از مقادیر کم و با افزایش تدریجی آن در روزهای متوالی تا رسیدن به مقدار مورد نظر میتوان از شدت عوارض جانبی کاست یا از بروز آنها جلوگیری کرد.
فروزنده در پایان گفت: مقدار موثر دارو در سالمندان، نصف میزان مصرفی آنها در سنین پایین است. نخستین علائم بهبود نیز مانند کاهش اضطراب، کاهش علائم بدنی و احساس آرامش، دیرتر ظاهر میشوند.