روشن‌کردن فانوس رمضان در خیابان‌های مصر از آیین‌های برجا‌ی‌مانده از دوره فاطمیان است که نوید آمدن رمضان را در این بخش از آفریقا می‌دهد.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی «مصراوی»، فانوس یک واژه یونانی است که به یکی از وسایل روشنایی اشاره دارد و مصری‌ها نخستین کسانی بودند که با روشن‌کردن آن در ماه رمضان آن را به یکی از سنت‌های دیرینه در این کشور تبدیل کردند. فانوس رمضان سنتی به جا مانده از دوران فاطمیون و از آیین‌های مردمی اصیل در مصر است که برای نوید آمدن رمضان در خیابان‌های این کشور روشن می‌شود.
ساخت فانوس رمضان یکی از صنایع رایج در مصر در آستانه این ماه است و مصری‌ها با سرگرم‌شدن در این صنعت، به استقبال رمضان می‌روند و تا چند هفته به این کار ادامه می‌دهند. شکل و شمایل فانوسی که امروزه در ماه مبارک رمضان در مصر مورد استفاده قرار می‌گیرد، به حدود صد سال پیش یا کمی بیشتر برمی‌گردد، هر چند که تفاوت‌هایی جزئی با فانوس‌های امروزی داشت.
معزالدین الله فاطمی؛ رواج‌دهنده فانوس رمضان
فانوس رمضان برای نخستین بار در زمان «معزالدین الله فاطمی»، چهارمین خلیفه فاطمی رایج شد و آن زمانی بود که معزالدین در پنجمین روز ماه رمضان سال 358 هجری قمری شبانه وارد قاهره شد.
با ورود معزالدین به قاهره که جوهر الصقلی، فاتح قاهره دستور داد مردم شمع به دست به استقبال چهارمین خلیفه فاطمی بروند، مردم هم امر را اجرا کردند و برای این که شمع‌ها خاموش نشود، آن را در حفاظی چوبی که با نخل و پوستی نازک احاطه شده بود، قرار دادند.
در این هنگام خلیفه از مشاهده چنین فانوس‌هایی به وجد آمد و به شیوخ مساجد دستور داد که در مساجد فانوس‌هایی که داخل آن‌ها شمع‌های روشن قرار دارد، آویزان کنند. پس از مدتی روشن‌کردن فانوس در ماه رمضان به رسم و عادتی معمول در مصر تبدیل شد و به عنوان یکی از نمادهای شادمانی به خاطر رسیدن رمضان و سنتی دوست‌داشتنی مورد استفاده قرار گرفت.
مرسوم‌شدن فانوس رمضان در سوریه و فلسطین
بعدها این سنت از مصر به بیشتر کشورهای عربی منتقل و به یکی از سنت‌های مرسوم ماه رمضان به ویژه در «دمشق»، «حلب»، «قدس» و «غزه» تبدیل شد.
در حال حاضر مصر یکی از مهم‌ترین کشورهای اسلامی است که صنعت فانوس رمضان در آن رشد چشم‌گیری یافته و به شکوفایی رسیده و این صنعت به صورت مشخص در منطقه «تحت الربع» و «الغوریه» این کشور رواج یافته است.
میزان فروش فانوس رمضان از شرایط سیاسی اقتصادی، تنش‌ها و انقلاب‌ها در مصر بی‌تأثیر نبوده است، به نحوی که امسال به دلیل ثبات سیاسی خیلی بیشتر از سال گذشته فروش داشته است. فانوس رمضان که با دستان مصری‌ها ساخته می‌شود و در واقع یکی از صنایع دستی در این کشور است، در بسیاری از کشورهای عربی نیز به فروش می‌رسد.
