آنچه همواره از سوی كارشناسان تغذیه به آن اشاره می‌شود تا به همین واسطه از داشتن پوستی سالم و شاداب لذت ببریم، مصرف میوه‌ها و سبزی‌هایی است كه منابع خوبی از انواع ویتامین‌ها محسوب می‌شوند. تاثیرگذاربودن ویتامین‌ها در شادابی پوست، تولید‌كنندگان را نیز بر آن داشته تا برای ساخت انواع كرم‌ها و لوسیون‌ها از تركیب‌های ویتامینه استفاده كنند اما با آغاز سال نو، می‌توان به جای استفاده از تركیب‌های شیمیایی، این منابع طبیعی را در سبد میوه‌های بهاری پیدا كرد.
در طول چند دهه اخیر، به‌خصوص 10 سال گذشته میزان استفاده از منابع آنتی‌اكسیدان افزایش چشمگیری داشته است زیرا بشر به این نتیجه رسید كه یكی از علت‌های پیری و از بین رفتن سلول‌های بدن از جمله سلول‌های پوست، اكسیده‌شدن ناشی از فعل و انفعالات داخل سلول، هسته و سیتوپلاسم است.
بر این اساس موادی كه برای سلول‌ها حكم مواد سمی را دارند تولید می‌شود كه در نتیجه پوست را با پیری و تخریب سلولی مواجه میكند.
دكتر امیرهوشنگ احسانی، متخصص پوست و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران در همین خصوص گفت: «بشر بر اثر تحقیقات متعدد به این نتیجه رسید كه مواد ناشی از اكسیده‌شدن داخل سلول از طریق مصرف منابع بیشمار حاوی آنتی‌اكسیدان كمتر می‌شود اما با گذشت چند سال، بشر به نتیجه دیگری مبنی بر اینكه استفاده بیش از حد منابع آنتی‌اكسیدانی خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد دست پیدا كرد، به همین دلیل به طور دقیق اعلام شد مصرف به اندازه منابع آنتی‌اكسیدانی، برای بقای سلول‌ها موثر است اما استفاده بیش از حد نیاز این منبع به هیچ عنوان توصیه نخواهد شد. از این‌رو مصرف منابع متعدد آنتی‌اكسیدان هنوز هم مهم تلقی می‌شود اما این اهمیت به پررنگی 10 سال گذشته نیست.»
بهترین انتخاب
7 رنگ سلامت كه در منابع غذایی یافت می‌شود، یافته‌ای علمی است كه سلامت ارگان‌های مختلف به‌خصوص پوست را تامین میكند و اغلب میوه‌ها و سبزی‌هایی را به این رنگ می‌بینیم كه دارای تركیب‌های آنتی‌اكسیدانی، فلاونوییدی و ویتامین «A، E و C» هستند.
دكتر سید مرتضی صفوی، متخصص تغذیه و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی اصفهان با بیان این جمله‌ها افزود: «با آغاز فصل بهار میوه‌هایی به بازار می‌آیند كه سرشار از منابع غذایی مفید هستند و به سلامت اندام‌های مختلف بدن كمك می‌كنند از این‌رو می‌توان بخشی از رژیم غذایی روزانه را به این گروه اختصاص داد كه علاوه بر سالم بودن، عوارض كمتری نسبت به مواد شیمیایی دارند و با اطمینان بیشتری مورد مصرف قرار می‌گیرند.» در همین راستا دكتر احسانی هم معتقد است: «طی سال‌های اخیر تامین آنتی‌اكسیدان مورد نیاز بدن به دو شیوه مواد صناعی و طبیعی امكان‌پذیر شده كه بدیهی است استفاده منطقی و به اندازه از منابع طبیعی آن بیشتر توصیه می‌شود زیرا خطرهای كمتری را به دنبال خواهد داشت و دیگر نگرانی از بابت افزایش ریسك ابتلا به سرطان‌های مختلف به دلیل مصرف بیش از اندازه یا نامناسب منابع آنتی‌اكسیدانی صنعتی و شیمیایی وجود ندارد.»
7 رنگ سلامت در سبد بهاری
دكتر سیدمرتضی صفوی، 7 رنگ سلامت را عاملی برای داشتن بدنی تشكیل‌شده از اندام‌های سلامت معرفی میكند و به رنگ قرمز به‌عنوان اولین رنگ سلامت بخش اشاره میكند كه در انار، هندوانه، گوجه‌فرنگی خام و پخته، آب گوجه‌فرنگی، گریپ‌فروت صورتی، سوپ گوجه‌فرنگی، سس ماكارونی و امثال آن كه حاوی لیكوپن و آنتی‌اكسیدان هستند یافت می‌شود. ضمن اینكه منابع یاد شده به دلیل ویتامین «C» موجود در آنها، برای شادابی پوست بسیار مفید هستند.
از دیدگاه وی گروه بعدی را مواد غذایی دارای رنگ زیبا و آرامش‌بخش ارغوانی تشكیل می‌دهند كه سرشار از آنتوسیانین (آنتی‌اكسیدان بسیار قوی كه از لخته شدن خون جلوگیری میكند)، هستند و در كاهش احتمال ابتلا به سرطان نقش دارند. انگور قرمز، زغال اخته، آلو، سیب قرمز، توت‌فرنگی، توت سیاه و تمشك جزو این گروه بهاری قرار می‌گیرند.
دكتر صفوی ادامه داد: «فیتوكمیكال‌ها كه متابولیت‌های ثانویه گیاهی هستند در رژیم غذایی گیاهخواری به وفور تامین و باعث می‌شود گیاه را در برابر آب‌وهوای بد و خطرهای احتمالی محافظت كند كه خوشبختانه این اثر حفاظت‌كننده در مورد انسان‌ها نیز صدق میكند و مانع رشد سریع سلول‌های سرطانی می‌شود.»
همچنین رنگ نارنجی در میوه‌هایی مثل زردآلو، هویج، انبه، سیب‌زمینی شیرین، كدو تنبل و گرمك یافت می‌شود كه مواد تولید‌كننده ویتامین «A» را دارند و به دلیل دارا بودن آلفا و بتاكاروتن (پیش‌ساز ویتامین A) در كاهش ابتلا به سرطان موثر است. زرد متمایل به نارنجی گروه چهارم این رنگ‌های سلامت را تشكیل می‌دهد كه معمولا منابع حاوی بتاكریپتوتانكسین و فلاونویید در طبیعت به این رنگ وجود دارند و میوه‌هایی مثل پرتقال، نارنگی، هلو، شلیل، پاپایا (در ایران كمتر پیدا می‌شود) و نوشیدنی‌هایی مثل آب پرتقال و نارنگی در این گروه قرار می‌گیرند و البته خاصیت ضدسرطانی دارند زیرا 87 درصد از بتاكریپتوتانكسین از آب پرتقال و نارنگی به دست می‌آید. گروه غذایی سفید متمایل به سبز به دلیل دارابودن فلاونویید، كوئرسیتین و كامفرول و الاستین خاصیت ضدتومور دارند كه می‌توان در خانواده پیازها از قبیل سیر، كرفس، گلابی، كاسنی سفید و پیاز به دنبال آنها بود.
از نظر وی ششمین گروه رنگ‌های سلامت رنگ سبز را تشكیل می‌دهند كه در سبزی‌هایی مثل كلم بروكلی، كلم‌پیچ، كلم دکمه‌ای و معمولی یافت می‌شود و دارای تركیب‌های سولفورافان، ایزوتیوسیانات و ایندول هستند، ضمن اینكه ژن خاصی را كه باعث تحریك آنزیم‌های شكننده موادشیمیایی سرطانزا می‌شود تولید میكند.
آخرین گروه رنگ‌ها نیز به رنگ سبز متمایل به زرد مربوط می‌شود كه علاوه بر شاداب‌سازی پوست در حفظ قوه بینایی و جلوگیری از رشد سلول‌های سرطانی دخیل است. اسفناج، ذرت، نخود و لوبیای سبز، خربزه، آووكادو و گیاه خردل، حاوی كارتنویید‌های زیگزانتین و لوتیین هستند كه در این گروه قرار می‌گیرند.
به این ترتیب با افزودن خانواده رنگ‌ها به رژیم غذایی، می‌توان از بدن خود مراقبت كرد و نگرانی ابتلا به برخی از رایج‌ترین بیماری‌های قرن اخیر را كه تهدید‌كننده سلامت افراد است، کاهش داد.
