درمان مبتلایان به اختلالات روانشناسی همچون افسردگی و اضطراب، به مصرف دارو و انجام مشاورههای روانشناسی وابسته است، اما علاوه بر این درمانها لازم است این بیماران فعالیتهایی را نیز در قالب تفریح و سرگرمی داشته باشند، آن هم در قالبهایی که به درمانشان کمک کند.
ورزش و افسردگی
دکتر مهرنوش دارینی، روان شناس در ارتباط با این مساله با تاکید بر این که درمان های روان شناختی علاوه بر جلساتی که فرد به روان شناس یا مشاور خود مراجعه می کند، می تواند با تکالیف یا توصیه های تکمیلی همراه باشد که اثربخشی درمان را افزایش دهد، می گوید:
فعالیت هایی که به بیماران دچار اختلالات روان شناسی توصیه می شود باید متناسب با سن، جنس و نوع اختلالی باشد که فرد با آن روبرو است. همچنین امکان انجام فعالیت برای بیمار نیز اهمیت خاصی دارد.
حضور در کلاس های تفریحی و سرگرم کننده
روان شناسان معتقدند که هدف از حضور بیماران روحی و روانی در کلاس های آموزشی، تقویت مهارت های اجتماعی و ایجاد مشغولیت های ذهنی جدیدی است که با آموزش و یادگیری درآمیخته است. البته کلاس های سرگرم کننده با توجه به رغبت و امکانات بیماران توصیه می شود.
با توجه به این که بسیاری از بیمارانی که با افسردگی های شدید روبه رو هستند، تمایلی برای شرکت در کلاس ها از خود نشان نمی دهند ابتدا باید درمان های ترکیبی برای آنها شروع شود و پس از فروکش کردن نشانه های شدید بیماری، حضور در کلاس های مختلف را به آنها توصیه کرد.
حضور در جمع دوای درد افسردگی
افسردگی دومین اختلال شایع روان شناختی در دنیاست، یعنی افراد زیادی از آن رنج می برند. افسردگی معمولا با نشانه هایی از قبیل احساس غمگینی و تمایل به تنهایی همراه است.
با این حال دکتر دارینی تاکید می کند که حضور در جمع، یکی از فعالیت هایی است که به بیمار افسرده کمک می کند تا از در خود فرورفتگی خارج شود، بویژه با در نظر گرفتن سطح افسردگی بیمار، انجام فعالیت های اشتراکی به وی توصیه می شود.
ورزش کردن؛ آبی بر آتش اضطراب
پژوهش ها نشان می دهد افرادی که حداقل یک بار در هفته ورزش می کنند، به مراتب سرزنده تر از افرادی هستند که هفته ای یک بار هم فعالیت بدنی ندارند. ورزش باعث می شود تا روحیه فرد ارتقا یابد و همچنین باعث تقویت اعتماد به نفس می شود.
به گفته دکتر دارینی ورزش باعث ترشح هورمون های مختلف و در نهایت باعث ایجاد نشاط و شادابی بیشتر می شود و اضطراب را کاهش می دهد. همچنین ورزش تاثیرات فیزیولوژیک بر بدن دارد و این تاثیرات فیزیولوژیک، آرامش فرد را به دنبال دارد.
برای افرادی که با اختلالات روان شناسی دست به گریبان هستند، ورزش هایی از قبیل، پیاده روی منظم، شنا، یوگا و فعالیت های هوازی توصیه می شود.
بازپروری روان بیمار با کتابخوانی
کتاب درمانی یکی از روش هایی است که در برخی شیوه های درمان روان شناسی به بیماران توصیه می شود.
دکتر دارینی در این باره توضیح می دهد: کتاب درمانی نوعی بازپروری از راه خواندن است که می تواند به شکل گروهی یا انفرادی به کار برده شود، مثلا برای ارتقای اعتماد به نفس یا آموزش های مختلفی در زمینه کنترل خشم و مقابله با اضطراب می توان کتابی را به بیمار معرفی کرد. البته کتاب درمانی بیشترین کاربرد را در مورد اختلالاتی که کودکان با آن مواجه هستند، دارد، اما در موارد دیگری نیز برای افراد دچار اختلالات روان شناسی کتاب های مختلف پیشنهاد می شود. همچنین دیدن فیلم های الهام بخش نیز می تواند برای تغییر نگرش افراد مفید باشد.
طبیعت گردی؛ مفید برای بیماران مسن
به گفته دکتر دارینی افراد مسن بیشتر تمایل دارند با نزدیکان خود در رفت و آمد باشند، بخصوص افراد سالخورده ای که خلق پایینی دارند نیاز بیشتری به تعامل با اطرافیان خود دارند و بیشتر توجه طلب هستند.
البته برای بیماران مسنی که از اختلالات روحی رنج می برند، مطالعه کتاب، تماشای فیلم، سفرهای کوتاه، آب درمانی یعنی راه رفتن در آب و گردش در طبیعت می تواند در رسیدن به آرامش، بسیار مفید باشد.
کاهش استرس با هنردرمانی
یکی دیگر از روش های درمانی که روان شناسان برای کمک به درمان بیماران روحی ـ روانی بر آن تاکید می کنند «هنردرمانی» است. در هنر درمانی از رشته های خلاقانه هنری بهره گرفته می شود تا سلامت و وضع جسمی، روانی و هیجانی افراد در همه رده های سنی بهبود پیدا کند. هنردرمانی برای حل تعارضات و مشکلات، تقویت مهارت های ارتباطی، تنظیم رفتار، کاهش استرس ها و فشارهای روانی و افزایش اعتماد به نفس به کار گرفته می شود که بنابر تشخیص درمانگر و با توجه به توانایی و علاقه فرد در کنار سایر درمان ها به صورت مکمل توصیه می شود.
دکتر دارینی نیز در این ارتباط می افزاید: هنردرمانی شامل نقاشی، موسیقی و مجسمه سازی است که در مورد کودکان تا سالمندان کاربرد دارد. کسانی که دچار آسیب های هیجانی، پرخاشگری، اضطراب، افسردگی و سایر مشکلات هستند، می توانند از هنردرمانی به عنوان درمانی مکمل بهره ببرند و روحیه خود را با سرعت بیشتری ارتقا دهند.
از ارتباط با دوستان غافل نشوید
ارتباط با دوستان و نزدیکان در ارتقای روحیه همه افراد از جمله بیماران روحی و روانی موثر است. به بیان دیگر، روش های حمایتی اعضای خانواده، روند بهبود این عده از بیماران را تسریع می کند.
دکتر دارینی می گوید: اگر خانواده و نزدیکان بیمار او را رها کنند ممکن است وی با مشکلات شدیدتری روبه رو شود و سطح امیدواری و انگیزه اش کاهش پیدا کند. حتی افرادی که از لحاظ سلامت روانی از مشکل خاصی رنج نمی برند به مراودات اجتماعی و به حمایت عاطفی نزدیکان خود نیاز دارند و این احساس نیاز ممکن است در مورد افرادی که مبتلا به اختلالات روان شناسی هستند نیز به مراتب بیشتر باشد. بنابراین به خانواده ها توصیه می شود در روند درمان بیمار، نقش حمایتی اثربخشی خود را در بهبود بیمارشان در نظر داشته باشند.